środa, 29 listopada 2017

Bezpieczeństwo procesu recyklingu w żywności - EFSA - cz 2.

Dwa tygodnie temu pisałem jak EFSA bada bezpieczeństwo procesu recyklingu. Dziś chciałbym przedstawić przykładowy proces na którego temat EFSA się wypowiadała. Proces został zgłoszony do oceny przez niemiecką firmę Krones.

Cały proces wygląda następująco:
  1. Plastik jest przetwarzany na suche umyte płatki
  2. Przetwarzany jest na śrut
  3. Śrut jest krystalizowany
  4. Następnie jest czyszczony próżniowo w wysokiej temperaturze.
Pierwszy krok jest wykonywany przez partnerów, następne w firmie. W badaniu przez 7 dni płatki były przechowywane w zanieczyszczeniach rozpuszczonych w izopropanolu. Następnie wykonywano kroki 2-4 i na tej podstawie oszacowano, że proces może zmniejszyć zanieczyszczenie od 99,9% dla toluenu i salicylanu metylu do 93,6% dla lindanu.

Następnie zgodnie z procedurą badano ile danego zanieczyszczenia dostanie się do wody po 1 roku przechowywania w 25C. Dla salicylatu metylu różnica pomiędzy wartością dopuszczalną a wartością zbadaną wynosiła 43 razy. Dla fenylocykloheksanu Cres i Cmod wynosiły 0,14mg/kg. To znaczy że badanie wykazało że badany proces jest bezpieczny i może zostać użyty.

W poprzednim tekście pokazałem, że cały proces badania opiera się na naukowych statystycznych faktach, które jednak są zmierzone na podstawie konkretnych sytuacji. O ile w przypadku w którym różnica jest wielokrotna, tak jak dla salicylanu metylu różnica ta nie powinna mieć znaczenia. Nawet jeżeli skażonego plastiku będzie 50 a nie 5%, czy nie będzie się zgadzać inny parametr nie powinno mieć to znaczenia.

W przypadku badanego procesu i fenylocykoheksanu w badaniu nie ma marginesu błędu. 0,15 mg/kg zamiast 0,14 mg/kg spowodowało by że proces zostałby odrzucony. Dowolne przekroczenie warunków standardowych (np. więcej niż 5% plastiku spoza zastosowań żywnościowych, większe skażenie, nie dokładne umycie plastiku w etapie 1, który znajduje się poza kontrolą firmy) powoduje że skażenie będzie większe niż przyjęte za bezpiecznie.

Nie neguję procesu naukowego. Każde badanie dopuszczające powinno mieć jednoznaczne kryterium. Osobiście nie czuje się zagrożony pijąc wodę z butelki z recyklingu. Należy jednak pamiętać, że bezpieczeństwo to jest na podstawie obecnej wiedzy naukowej i ścisłego przestrzegania procesu. A jak wiadomo czynnik ludzki bywa zawodny.




niedziela, 19 listopada 2017

Przegląd Youtube - Listopad 2017

Od ostatniego przeglądu Youtube minęło nieco czasu. Przede wszystkim na kanałach obserwowanych pojawiło się stosunkowo mało ciekawych filmów które można było polecić. Dziś w przerwie między dwoma tekstami dotyczącymi bezpieczeństwa recyklingu chciałbym nadrobić zaległości i zaproponować kolejnych 10 krótkich filmików na w.w. temat.

Wirtualna Poradnia:
Czy mrożone jedzenie szkodzi zdrowiu?
Zalety mrożenia. Jak w sklepie rozpoznać mrożonkę która była w międzyczasie rozmrażana? Jak rozmrażać warzywa i owoce aby nie traciły walorów zdrowotnych.

Sól a zdrowie
Negatywne skutki soli - od nadciśnienia do chorób nowotworowych włącznie. Jakie potrawy mają najwięcej soli. Czy istnieje lepsza i gorsza sól?

Pod mikroskopem
Zamienniki kawy. Co zamiast niej nas pobudza?
Jakie inne płyny oprócz oprócz kawy zawierają kofeinę. Guarana jako zamiennik kofeiny. Negatywna rola wielokrotnie parzonej Yerba Mate - zwiększającej ryzyko raka pęcherza. Wypełnianie czasu za pomocą niezbyt inteligentnych uwag i dowcipów, pokazuje, że temat okazał się zbyt krótki dla Patryka..

Warzywa i owoce dawniej i dziś - czym się różnią
Warzywa i owoce nie przypominają dziś tych sprzed 300, 400 lat. Niektóre zmiany są pozytywne zwiększające walory odżywcze i smakowe, zwiększa się jednak zawartość niektórych substancji szkodliwych. Szczegóły w oddcinku.

Azotany w warzywach (burak, sałata, marchew). Poprawiają sportowe wyniki, wzmacniają czy trują?
Azotany i azotyny to dodatki do żywności, które oprócz zapewnienia ładnego koloru mięsa i konserwowania mięsa mają szereg negatywnych skutków (tworzą rakotwórcze nitrozaminy, zamieniają hemoglobinę w nieprzewodzącą tlen metahemoglobinę). Ale nie każdy wie, że głównym jego źródłem w diecie nie jest mięso, ale określone warzywa. Czy w związku z tym powinniśmy jeść te warzywa i pić ich soki? Szczegóły w odcinku.

Piramida (nie)zdrowego żywienia. O czym ci WHO nie powie?
Z gabinetu lekarskiego każdy kojarzy tzw. piramidę zdrowego żywienia. Natomiast należy pamiętać o tym, że przeznaczona jest dla zdrowych i dorosłych osób. Ponad 30% osób z uwagi na różne choroby taki sposób odżywiania spowoduje poważnie dolegliwości. Szczegóły w odcinku.

EFSA
Food safety knows no borders
Światowy handel i globalizacja, powoduje że temat bezpieczeństwa żywności staje się problemem globalnym. Krótki film omawia w jaki sposób EFSA współpracuje z podobnymi organizacjami z całego świata.

Dealing with Uncertainty
Krótki filmik o tym w jaki sposób EFSA w opiniach naukowych stara się zaadresować temat niepewności i braku pełnej wiedzy o możliwych zagrożeniach.

Fighting ciguatera food poisoning
Ciguatera (patrz wikipedia) to niebezpieczna forma zatrucia toksynami morskimi, spowodowane zjedzeniem zatrutych ryb. Pierwotną przyczyną jest toksyna wydzielana przez niektóre algi. Film omawia w jaki sposób EFSA wraz z partnerami z całego świata zamierza walczyć z w.w. zagrożeniem.

Epigenetics and risk assessment: where do we stand?
Epigenetyka to stosunkowo nowa nauka, omawiająca w jaki sposób określone warunki powodują uaktualnienie się różnych genów. Jednym z tych warunków mogą być określone substancje w żywności. Filmik omawia w jaki sposób obecnie EFSA w swojej codziennej pracy uwzględnia informacje z tej gałęzi wiedzy.


Poprzednio omawiane:
Przegląd Youtube - Sierpień 2017
Przegląd Youtube - Lipiec 2017
Przegląd Youtube - Czerwiec 2017
Przegląd Youtube - Maj 2017
Medyczne wgady - kolejna porcja filmów z youtube
Neti Aneti - Pod Mikroskopem - wybór odcinków (6)
Neti Aneti - wybór odcinków (5)
Neti Aneti - wybór odcinków (4)
Neti Aneti - Wybór odcinków (3)
Neti Aneti - Wybór odcinków (2)
Neti Aneti - wybór odcinków

Obserwowane kanały:
EFSA Channel
Pod mikroskopem
Medyczne Wgady
Wirtualna Poradnia

niedziela, 12 listopada 2017

Bezpieczeństwo procesu recyklingu w żywności - EFSA - cz 1.

    Kupując wodę w plastikowej butelce, nie zastanawiamy się skąd wziął się plastik do jej wytworzenia. Z butelki, w której narkoman płukał igłę? A może z takiej w której przechowywana była benzyna? I skąd wiemy, że odpady z fabryki chemicznej lub plastikowy pojemnik w którym odniesiemy mocz czy kał do analizy nie trafi do nas na powrót jako butelka niegazowanej wody?
  
   W Unii Europejskiej ponowne użycie materiałów z recyklingu jako opakowań do żywności jest dozwolone, ale musi spełniać konkretne wymagania. Zgodnie z rozporządzeniem Komisji Wspólnot Europejskich Nr 282 każdy proces recyklingu materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością musi być odpowiednio monitorowany, a na jego użycie musi dać zgodę EFSA, wydając po badaniu opinię naukową. Wyjątek uczyniono dla kilku sytuacji w których bezpieczeństwo wynika z innych regulacji. Dla przykładu fabryka wykorzystująca certyfikowany plastik do wyrobu butelek, ścinki z tego procesu może wykorzystać bez odpowiedniego zezwolenia.

  Cały proces badania jest oparty na założeniach wynikających z badań naukowych i opartych na nich założeniach. Po pierwsze, jeżeli plastik ma być stosowany w żywności, to do recyklingu powinny trafić tylko opakowania z żywności. EFSA ponadto zakłada, że do 5% mogą stanowić materiały omyłkowo posortowane (np butelka po szamponie, czy butelka po wodzie, w której np przechowywano chemikalia. Średni poziom zanieczyszczeń w takim plastiku może osiągnąć 3mg/kg, przy założeniu że plastik zostanie dokładnie umyty przed dalszym procesem.

  Jako potencjalnego konsumenta EFSA przyjęła 5kg niemowlę, które z plastikowej butelki pochodzącej z recyklingu wypija 0,75 l wody dziennie. Dla takiego niemowlaka butelka z recyklingu nie powinna stanowić zagrożenia. Skażenie wody po przechowywaniu 1 rok w temp. 25C powinno być poniżej progu jakiegokolwiek szkodliwego działania, co oceniono na 0,0025 μg/kg masy ciała, co daje 0,017 na kg wody. Oczywiście każda substancja chemiczna będzie w inny sposób migrowała do wody, dlatego dla każdego zanieczyszczenia maksymalny poziom zanieczyszczenia plastiku oblicza się osobno. Tak otrzymaną wartość nazywamy Cmod.

  W badaniu bezpieczeństwa dla najczęstszych substancji (np toluen) zanieczyszcza się plastik właśnie do poziomu 3mg. Tak zanieczyszczony plastik poddaje się procesowi recyklingu i końcowy poziom zanieczyszczeń (tzw. Cres) powinien być poniżej wcześniej obliczonego poziomu Cmod. Jeżeli jest tak dla każdego zanieczyszczenia - wówczas proces dostaje certyfikacje i może być użyty na terytorium EU.

  Pomimo iż metodologia oparta jest na faktach naukowych, bezpieczeństwo opiera się na wielu założeniach. Jeśli maksymalnie 5% plastiku jest skażone, jeżeli średnie skażenie nie przekracza 3mg/kg, jeżeli proces jest ściśle kontrolowany, jeżeli substancja nie będzie migrowała do napoju szybciej niż do wody, jeżeli zanieczyszczenie jest podobne do badanych, to wówczas taki plastik jest bezpieczny. Dlatego przynajmniej w teorii proces recyklingu powinien być ściśle kontrolowany.

   W następnym tekście będę chciał przedstawić konkretny proces i omówić, na ile taki proces faktycznie jest bezpieczny.