Nadwrażliwość na dodatki spożywcze a pokrzywka

W jednym z poprzednich postów rozpocząłem temat tartrazyny - substancji podejrzewanej o wywoływanie lub nasilanie ataków astmy. Szukając dalej informacji na ten temat natrafiłem na dwa artykuły w "Alergia Astma Immunologia" opisujące badania nad ogólnym wpływem dodatków spożywczych na alergię. W poniższym poście postaram się omówić pierwszy z nich, a w następnym drugi.

Pierwszy z nich z 1998r opisuje wyniki podawania 27 pacjentom z objawami pokrzywki. Miały one wykazać, czy za chorobę nie są odpowiedzialne właśnie syntetyczne dodatki do żywności. Pierwsze wykonano testy skórne z użyciem z użyciem

• tartrazyny - barwnik - E 102
• esteru metylowego PHB - konserwant - E 218
• benzoesanu sodu -popularny konserwant -  E 211
• barwników - niestety nie podano dokładnego składu
• glutaminianu sodu - wzmacniacz smaku - E 621, 
• dwusiarczynu sodu - konserwant - E 223
• aspiryny

Najpierw robiono typowe testy punktowe skóry, takie jak w większości przypadków wykonuje się alergikom. Tylko w jednym przypadku uzyskano wynik pozytywny - na dwusiarczyn sodu.

Następnie poprzez dietę udało się 13 osób doprowadzić do stanu w którym mieli zdrową skórę. Tym osobom następnie przez 7 dni podawano powyższe substancje, po kolei każdego dnia inną i uzyskano pogorszenie stanu skóry u 6 z 13 osób, z których wyniki per substancja prezentowały się następująco:

• 4 osoby - aspiryna
• 4 osoby - glutaminian sodu
• 2 osoby - bezoesan sodu 
• 1 osoba - ester metylowy PHB
• 1 osoba - dwusiarczyn sodu

Wyniki badań pokazują, że co prawda tartrazyna nie powodowała pokrzywki skórnej, ale za to inne substancje (w tym aspiryna) jak najbardziej mogą powodować choroby skóry. Wszystkim więc osobom, które tak jak ja mają zmiany skórne, sugeruję czytać uważnie skład jedzenia i próbować powiązać to z występującymi objawami. 

Należy też wspomnieć, że w przypadku badanych zmiany występowały dopiero po dłuższym czasie (8 do 24 godzin, tylko w jednym po 40 minutach) - tak więc należy mieć to na uwadze próbując wytypować substancje, które szkodzą. 

Żródło: "Próby prowokacji syntetycznymi dodatkami spożywczymi i aspiryną w programie diagnostycznym przewlekłej pokrzywki" - Michał Kurek, Elzbieta Grubska-Suchanek, Aleksandra Wilkowska - Alergia Astma Immunologia, 1998 3(4) 239-242.

Tartrazyna - żółty barwnik

Na tartrazynę natknąłem się czytając książkę poświęconą alergii. Była tam jednym z dwóch substancji oskarżanych o powodowanie astmy. W poniższym tekście postaram się zweryfikować szkodliwość działania w.w. substancji.

Tatrazyna jest to żółty barwnik stosowany w przemyśle spożywczym. Oznaczony za pomocą symbolu E 102. Związek otrzymany po raz pierwszy w 1884 roku przez J.H. Ziegler i M. Locher. Przez niektóre źródła oskarżany o wywoływanie astmy, chociaż nie są znane badania które w sposób jednoznacznie potwierdzały by mechanizm. Podobnie niektóre źródła oskarżają substancję o wpływ na ADHD u dzieci. W większości przypadków blogi i artykuły o negatywnym działaniu substancji powoływały się głownie na inne blogi i artykuły, tworząc internetową wersję agencji "Jedna Pani Drugiej Pani"

Chcąc sprawdzić tezę o szkodliwym działaniu substancji przeczytałem kilka prac podsumowujących wyniki badań dla tej substancji. W pierwszym z nich autorzy badali wpływ tartrazyny i karmoizyny na wątrobę i nerki świnek morskich. Podawany był roztwór 1, 2 i 3% tych substancji jako woda do picia przez trzy tygodnie. Okazuje się, że obie te substancje uszkadzają i wątrobę i nerki (przy czym karmoizyna bardziej wątrobę a tartazyna nerki).

W kolejnym badaniu na myszach algerscy naukowcy również dowiedli że podawanie myszom rozyworu 1% i 2.5% tartrazyny prowadzi do uszkodzeń nerek - nie stwierdzili ich natomiast dla mniejszych steżeń roztworu.

Ostatnie z badań prowadzone na szczurach przez naukowców z uniwersytetu w Kairze pokazuje, ze faktycznie duże stężenia tartrazyny (1 i 2.5%) mogą zwiększać aktywność ruchową i doprowadzać do nadpobudliwości

Należy jednak zauważyć, że wszelkie te negatywne efekty były obserwowane w przypadku stężeń znacznie przekraczających dozwolone dzienne spożycie. Dla 1% w badaniu na myszach dawka dzienna wynosiła pow 1700mg/kg/dzień. Akceptowana dla ludzi maksymalna dzienna dawka to 7,5 mg na kilogram masy ciała,  Maksymalne dawki barwników dopuszczane do stosowania w żywności wahają się od 100mg do 500mg na kilogram, czyli stężenie ich nie przekracza 0,05%. Dla takich dawek nie stwierdzono negatywnych efektów w badanych myszach.

Po przeczytaniu badań skłaniałbym się do wniosku, że substancja ta powinna być raczej unikana przez osoby ze skłonnością do ADHD i astmy - na wszelki wypadek. Jednak o ile nie jesteś małym dzieckiem żywiącym się wyłącznie surimi, skórkami sera i dekoracjami cukierniczymi, to tartrazyna nie powinna ci szkodzić.

Jeżeli ktoś z czytelników dysponuje jednak dostępem do badań pokazujących szkodliwe efekty przy spożyciu nie przekraczającym dozwolonej dawki, niech podzieli się tą wiedzą w komentarzach - chętnie uzupełnię niniejszy artykuł.



Źródła:
"The Potential Health Hazard of Tartrazine and Levels of Hyperactivity, Anxiety-Like Symptoms, Depression and Anti-social behaviour in Rats" -Mervat M. Kamel*, Heba S. El-lethey, Journal of American Science, 2011;7(6)

"Comparative toxicity of food dyes on liver and kidney in guinea pigs: a histopathological study" - V.Rus, C. Gherman, V Miclaus, A. Mihalca, G.C. Nadas. Annals of RSCB Vol XV Issue 1.

"A thirteen week ad libitum administration toxicity study of Tartrazine in Swiss mice" - Nabila Mehedi, Nawel Mokrane, Omar Alami, Soraya Ainad-Tabet, Chahinaize Zaoui, Omar Kheroua i Djamel Saidi. African Journal od Biotechnology vol 12(28) 10 lipiec 2013